بررسی افت تحصیلی دانش آموزان

تجزیه و تحلیل افت تحصیلی دانش آموزان در مقاطع مختلف

افت تحصیلی دانش آموزان یک مشکل عمده است که در نظام‌های آموزشی به وفور دیده می‌شود. هر سال هم امکانات زیادی اعم از : امکانات مالی، نیروهای انسانی، آموزشی و پرورشی به این مشکل بزرگ اختصاص می‌یابد. امروزه رکود تحصیلی در بین دانش آموزان نوجوان علی الخصوص پسرها رشد زیادی داشته است. مثلا پسرهای نوجوان علاقه دارند هرچه زودتر وارد بازار کار شوند و در نتیجه علاقه به درس خواندن ندارند و سرانجام ترک تحصیل می‌کنند. دلایل افت تحصیلی دانش آموزان موارد مختلفی است که باید به دقت شناسایی شود و در جهت رفع آن کوشید.

افت تحصیلی دانش آموزان چه عللی دارد؟

افت تحصیلی دلایل مختلفی دارد و هر دانش آموز بنا به علل متفاوت می‌تواند دچار افت تحصیلی و حتی ترک تحصیل شود. برای کشف علل افت تحصیلی دانش آموزان باید مسائل بسیاری به دقت کنکاش و بررسی شود و در نهایت به علت و عوامل اصلی این مشکل رسید و در جهت رفع افت تحصیلی کوشید.

دلایل و عوامل افت تحصیلی دانش آموزان

• افسردگی می‌تواند دلیل مهمی باشد – افت تحصیلی دانش آموزان

متاسفانه بعضی از نوجوانان که در پروسه درس خواندن و تحصیل لنگ می‌زنند و در این کار جدیتی ندارند، از افسردگی رنج می‌برند. افسردگی موجب می‌شود که دانش آموزان دیگر شوق و اشتیاقی به درس خواندن و ادامه تحصیل نداشته باشند. این دانش آموزان از درس خواندن فراری هستند و مدرسه رفتن آنها را رنج می‌دهد. عوامل و دلایل افسردگی دانش آموزان متفاوت است :

1. مشکلات خانوادگی دانش آموزان مانند اختلافات پدر و مادر، طلاق و …
2. کمبود اعتماد بنفس که گاهی ریشه در کودکی و نوع تربیت دانش آموز دارد.
3. تکنولوژی و زندگی ماشینی هم که همه چیز را راحت کرده موجب می‌شود نسل امروز نسبت به گذشته کمتر به دنبال اهداف و رویاهای خود باشند و اصولا هدف خود را گم می‌کنند در نتیجه از زندگی رضایت خوبی ندارند.
4. …

• افسردگی والدین هم روی فرزندان تاثیر می‌گذارد – افت تحصیلی دانش آموزان

حتی افسردگی مادر در زمان بارداری نیز تاثیر مستقیم و جدی روی جنین می‌گذارد. روحیات والدین روی روحیات فرزندان تاثیر مستقیم دارد و در شکل گیری شخصیت فرزندان نقش مهمی ایفا می‌کند. پس در نتیجه خانواده‌های مشکل دار، فرزندان نرمالی را نمی‌توانند پرورش دهند و این فرزندان در دوران تحصیل از مشکلات بسیاری می‌توانند رنج ببرند که طبیعتا روی کیفیت تحصیلشان تاثیر جدی می‌گذارد.

• مشکلات اقتصادی، فقر فرهنگی – افت تحصیلی دانش آموزان

بی پولی و فقر بی نهایت در کیفیت تحصیل دانش آموزان و افت تحصیلی تاثیر دارد. سطح پایین فرهنگ خانوادگی هم تاثیر منفی دارد. مشکلات اقتصادی و فقر فرهنگی حتی موجب می‌شود که بسیاری از کودکان از تحصیل محروم بمانند.

• دوره نوجوانی دوره بحرانی است و در افت تحصیلی دانش آموزان تاثیرگذار است

نوجوان در دوران نوجوانی، دنبال هویت و فردیت خود می‌گردد. در سن بلوغ درون نوجوان پر آشوب است و از لحاظ عصبی بشدت درگیر مسائل زیادی است. پدر و مادر در دوران بلوغ بصورت جدی باید مراقب و همراه نوجوان خود باشند و متناسب با روحیه فرزندشان رفتار نمایند تا این دوران پر آشوب بدون مشکل به پایان برسد. نوجوانان در این دوران بدلیل تغییرات زیادی که در ظاهر و درون خود احساس می‌کنند، ممکن است عجولانه و از روی احساس کارهایی انجام دهند یا تصمیماتی بگیرند که بعدها پشیمان شوند. همین مسائل می‌تواند در کیفیت تحصیلی نوجوانان تاثیر مهمی داشته باشد.

• محیط آموزشی و نحوه برخورد معلمان با دانش آموزان

محیط‌های آموزشی و نوع برخورد و رفتار کادر آموزشی با دانش آموزان در تحصیل آنها تاثیر دارد. اگر محیط آموزشی فضایی ناشاد داشته باشد و تحمیل و اجبار جزء قوانین مدرسه باشد، طبیعتا در رفتار و کیفیت تحصیل دانش آموزان تاثیر منفی خواهد گذاشت و دانش آموزان را از محیط مدرسه و درس خواندن دلزده و دور می‌سازد. فضای آموزشی باید شاد و پر از آرامش باشد، معلمان و مدیریت مدرسه هرچه انعطاف پذیر و مهربان باشند، بهتر می‌توانند با دانش آموزان همراه شوند. توصیه می‌شود که شادی در مراکز آموزشی افزایش پیدا کند.

• کیفیت پایین عملکرد معلم در زمینه آموزش و افت تحصیلی دانش آموزان

یکی از دلایل مهم افت تحصیل در دانش آموزان کیفیت پایین آموزش‌های معلمان هست که موجب دلزدگی دانش آموزان خواهد شد. معلمی که در آموزش دادن توانایی لازم را نداشته باشد، طبیعتا نمی‌تواند موضوعات درسی را بخوبی به دانش آموزان تفهیم کند و دانش آموزان درس مربوطه را بخوبی یاد نمی‌گیرند و در نتیجه در دروس مختلف دچار افت می‌شوند. البته این مشکل در دروس ریاضی، فیزیک، شیمی و … بیشتر نمود دارد.

• اختلالات یادگیری یکی از دلایل افت تحصیل دانش آموزان

بسیاری از کودکان دچار اختلال بیش فعالی و نقض توجه می‌باشند. کودکان بیش فعال نمی‌توانند در انجام کارهایشان تمرکز و توجه لازم را داشته باشند. بنا به گفته روان شناسان بچه‌ها برای درس‌خواندن بایستی مهارت‌های مختلفی از جمله : اولویت بندی، برنامه ریزی، استدلال و مدیریت زمان را داشته باشند. این مهارت‌ها در کودکانی که دچار بیش فعالی هستند شکل نمی‌گیرد و در نتیجه درس خواندن را برای این کودکان مشکل و سخت می‌سازد. کودکان بیش فعال به ویژه در یادگیری خواندن و نوشتن یا در یادگیری ریاضی دچار معضلات بزرگی می‌شوند.

•  تغییر محیط آموزشی و عوض کردن مدرسه

گاهی اوقات تغییر مدرسه و بردن دانش آموز به مدرسه‌ای دیگر می‌تواند تاثیر منفی روی دانش آموز بگذارد. ممکن است موجب افسردگی وی شود. پس والدین باید قبل از چنین اقدامی، حتما با فرزندشان صحبت کنند، صحبتی که حالت نصیحت گونه نداشته باشد چون حس لجبازی را در او تقویت می‌کند. والدین می‌توانند از مشاور کمک بگیرند تا به راحتی بتوانند فرزند را قانع کنند تا با آرامش و رضایت این تغییر بزرگ را بپذیرد و با رفتن به محیط جدید خللی در درس خواندش ایجاد نشود.

ما در این مطلب بصورت خلاصه وار دلایل مهم افت تحصیل دانش آموزان را بیان کردیم. شناسایی دلایل این مشکل، بسیار مهم است و با تشخیص این عوامل راحت تر می‌شود در رفع افت تحصیل دانش آموزان گام برداشت. ما به والدین عزیز توصیه اکید می‌کنیم که افت تحصیلی فرزندان خود را جدی بگیرند و حتما در جهت پیدا کردن عوامل و رفع آنها تلاش کنند. برای اینکار حتما با مشاوران مجرب و متخصص مشورت نمایید و از آنها کمک بگیرید تا هرچه سریعتر مشکل رفع شود و دلزدگی دانش آموز به ترک تحصیل منتهی نشود.

دانش آموزانی که در محیط مدرسه عملکرد پایینی دارند و مدام با شکست‌های مکرر روبرو می‌شوند، به مرور اعتماد به نفس خود را از دست می‌دهند. این گونه دانش آموزان یا گوشه گیر و خجالتی می‌شوند و یا به خشونت و پرخاشگری روی می‌آورند. پس در این حالت در محیط مدرسه تبدیل می‌شوند به بچه‌هایی قلدر و زورگو و یا قربانی خشونت و زورگویی دیگران می‌شوند. معمولا در محیط خانه و مدرسه و اجتماع مورد تمسخر قرار می‌گیرند. تمام این‌ها به روح و روان دانش آموز آسیب می‌زند و گاهی این آسیب آنقدر جدی است که ترک تحصیل دانش آموزان را به دنبال دارد.

مطالب مرتبط :

• مشاوره تحصیلی تلفنی
• روش های مطالعه کنکور
• معرفی مدارس تیزهوشان
• شرایط مدارس شاهد
• افت تحصیلی دانش آموزان