معافیت سرپرست مادر + آیین نامه 1402 {سرپرست خانوار}

معافیت نان آور خانواده یکی از تسهیلات مهم در قوانین نظام وظیفه در ایران است که به موجب آن فردی که نان‌آور اصلی خانواده محسوب می‌شود، از خدمت سربازی معاف می‌گردد. این نوع معافیت با هدف حمایت از خانواده‌هایی که نان‌آور خود را از دست داده‌اند یا توانایی تامین معاش خانواده را ندارند، در نظر گرفته‌ شده‌است.

برای بهره‌مندی از این معافیت، فرد متقاضی باید مدارکی مانند گواهی فوت والدین، مدارک پزشکی در صورت بیماری والدین یا مدارک مربوط به کم‌توانی مالی خانواده را ارائه دهد. کفالت مادر یکی از رایج‌ترین این نوع معافیت‌ است که همواره مورد توجه مشمولین نظام وظیفه قرار دارد. مادری که از همسرش جدا‌ شده‌ باشد، به مشمول برای این شرایط، معافیت موقت کفالت مادر اعطا می‌شود و باید تا ۳۰ ماه پس از طلاق یا فوت پدر مشمول ادامه یابد.

شرایط دریافت معافیت سرپرست مادر

شرایط دریافت معافیت سرپرستی خانوار به منظور حمایت از افرادی که به دلیل شرایط خاصی قادر به انجام خدمت سربازی نیستند، توسط سازمان نظام وظیفه عمومی تعیین‌ شده‌ است. برای دریافت این نوع معافیت، فرد متقاضی باید به سازمان نظام وظیفه عمومی مراجعه کرده و مدارک مورد نیاز را ارائه دهد. پس از بررسی و تایید مدارک توسط این سازمان، معافیت سرپرستی خانوار به فرد اعطا می‌شود. در ادامه شرایط عمومی و اختصاصی را بررسی می‌نماییم.

شرایط عمومی معافیت سرپرست مادر

شرایط عمومی معافیت نان آور خانواده، اصول و شرایط ابتدایی هستند که برای بهره‌مندی از معافیت کفالت سرپرستی خانوار در نظر گرفته شده‌اند. این شرایط جدید معافیت کفالت سربازی،  گام اول و اساسی در فرآیند درخواست معافیت کفالت است و در صورتی که هر یک از این شرایط کلیدی و ضروری فراهم نباشد، امکان پیش‌برد هرگونه فرآیند رسمی برای اخذ معافیت وجود نخواهد داشت. شرایط عمومی معافیت نان آور خانواده به شرح زیر است:

• مادر باید بدون همسر باشد.
• معافیت کفالت مادر فقط برای فرزند ذکور بالای ۱۸ سال اعطا می‌شود.
• مشمولی که درخواست معافیت کفالت می‌دهد نباید غیبت بدون موجهی داشته باشد.
• حداقل ۳۰ ماه از تاریخ طلاق یا فوت گذشته باشد.
• برای معافیت نان آور خانواده، مادر باید بدون هیچ ارتباط رسمی یا غیر رسمی با شخص دیگری باشد.
• مادر و فرزند باید با یکدیگر زندگی کنند.
• در صورت عدم برآورده شدن هر یک از این شرایط، پرونده‌ای برای اقدام و حضور در کمیسیون تشکیل نخواهد شد.

شرایط اختصاصی معافیت سرپرست مادر

معافیت نان‌آور خانواده به افرادی تعلق می‌گیرد که دارای شرایط خاصی هستند. این شرایط ممکن است شامل داشتن مادری بیمار و نیازمند به مراقبت، یا داشتن خانواده‌ای با وضعیت اقتصادی ضعیف باشد که بدون حضور و کمک فرد نان‌آور، توانایی تامین نیازهای روزمره خود را ندارند. باید توجه داشت که این معافیت‌ها با دقت و بررسی‌های دقیق انجام می‌شود تا اطمینان حاصل شود که فقط افرادی که واقعا نیازمند و واجد شرایط، از این فرصت بهره‌مند شوند. برخی از مهم ترین شرایط اختصاصی این معافیت به شرح زیر است:

• شرایط معافیت کفالت مادر با داشتن اجاره نامه یا سند ملکی به نام مادر الزامی است.
• توانایی در معافیت نان آور خانواده با داشتن شغل توسط مشمول اثبات می‌شود.
• مشمولین اگر در خارج از کشور هستند، تنها در صورتی که در کنار مادر خود باشند اجازه اقدام خواهند داشت.
• ارائه گواهی اشتغال به تحصیل به پلیس +۱۰ الزامی است.

توجه نمایید که در صورتی که مادر خانواده مشغول به کار باشد، بازهم دریافت معافیت مانعی ایجاد نمی‌کند.

مدارک مورد نیاز برای معافیت نان آور خانواده

معافیت نان‌آور خانواده یک فرصت بسیار مهم و ارزنده است که به افراد واجد شرایط اجازه می‌دهد تا از انجام خدمت سربازی معاف شوند. این معافیت به این افراد کمک می‌کند تا بتوانند بدون نگرانی از انجام خدمت سربازی، به تامین نیازهای خانواده خود بپردازند و به این ترتیب، از فشارهای مالی و روانی کاسته شود. در صورت داشتن تمامی شرایط اعلام شده افراد باید مدارک مورد نیاز را آماده و تحویل دهند. برخی از مهم ترین این مدارک لازم برای معافیت کفالت به شرح زیر است:

• اصل مدارک شناسایی مشمول و تمام اعضای خانواده (کارت ملی و شناسنامه)
• عکسبرداری و انگشت نگاری الکترونیکی در دفاتر پلیس تکمیل فرم‌های مربوطه در دفاتر پلیس
• گواهی فوت پدر یا طلاق نامه
• استعلام طلاق از دادگاه

مراحل دریافت معافیت نان آور خانواده

یکی از اقدامات حیاتی برای اعمال معافیت نان آور خانواده، طی کردن مراحل مربوط به دریافت معافیت است. این مراحل دارای شرایط خاص و چالش‌های خود هستند؛ بنابراین مشمولین باید با دقت این مراحل را طی کنند تا بتوانند معافیت مورد نظر خود را دریافت نمایند. مراحل و اقدامات مربوط به این معافیت را در اینجا توضیح خواهیم داد تا مشمولین بتوانند این مراحل را با سرعت و بدون انقطاع طی کنند. مراحل دریافت معافیت کفالت خدمت سربازی مادر به شرح زیر است:

• فرد مشمول نظام وظیفه سربازی، باید مدارک ابتدایی خود را تهیه و آماده نماید تا در تاریخ معین به سازمان مربوطه تحویل دهد.
• مشمولین باید به دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی مراجعه کنند تا مراحل درخواست خود را از این سازمان پیگیری کنند. پس از مراجعه به نزدیک‌ترین دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی، مشمولین می‌توانند مدارک خود را به این دفاتر ارائه و تحویل دهند.
• پس از تحویل مدارک، نوبت به ثبت درخواست معافیت کفالت می‌رسد. در این مرحله مشمولین باید درخواست خود را ثبت نمایند.
• پس از ثبت درخواست، مشمولین باید منتظر بمانند تا در زمان مقرر به جلسه رسیدگی دعوت شوند. از سوی سازمان وظیفه عمومی نظام وظیفه، مشمولین به کمیسیون هیات رسیدگی معافیت‌های کفالت دعوت خواهند شد.
• مشمول باید در این مرحله حساس در این کمیسیون شرکت کند؛ زیرا در این جلسه رای نهایی صادر خواهد شد. پس از صدور رای هیات رسیدگی، مشمولین می‌توانند کارت معافیت خود را دریافت نمایند، یعنی مشمول می‌تواند معافیت دائم خود را دریافت نماید.
• در پایان، کارت معافیت کفالت سربازی مشمولین از طریق پست به منزل ایشان ارسال خواهد شد.

سوالات کمیسیون معافیت پسر سرپرست خانواده

پس از تشکیل پرونده توسط پلیس+۱۰ و مطابق با شرایط کلی، در دو مرحله کمیسیون برگزار خواهد شد. حضور مادر در کمیسیون اول الزامی است و در کمیسیون‌های بعدی حضور مشمول الزامی است. سوالات کمیسیون معافیت کفالت  پیرامون مواردی نظیر نوع طلاق، دلیل طلاق، وضعیت مالی و امرار معاش مادر، وضعیت تحصیل و کاری مشمول، ارتباط با همسر سابق و پدرش، محل سکونت اعلام شده، دلیل درخواست معافیت مشمول، و وضعیت خانواده در صورت اعزام مشمول به سربازی، پرسیده خواهد شد.

توجه داشته باشید که در سوالات کمیسیون معافیت سرپرست مادر، پاسخ صحیح یا غلط وجود ندارد. هدف از برگزاری جلسات کمیسیون احراز درستی ادعای مشمول در مورد کفالت است. در صورت عدم تضاد در پاسخ‌ها و وجود تمامی شرایط، کمیسیون حتما به معافیت دائم تصمیم خواهد داد. برای اثبات ادعاها توسط مشمول و مادر مشمول، تحقیقات میدانی و محلی توسط نیروهای انتظامی انجام می‌شود و در صورت عدم تطابق با شرایط مصوب، معافیت کفالت مادر  رد خواهد شد.

افرادی که قبل از ۳۰ ماه هستند و معافیت موقت دریافت می‌کنند، باید پس از گذشت ۳۰ ماه و تبدیل وضعیت به معافیت دائم، دوباره در جلسات کمیسیون شرکت کنند. برخی از مشمولین با نقض شرایط، حتی با داشتن معافیت موقت، معافیت خود را از دست می‌دهند و مجبورند به خدمت سربازی اعزام شوند.

در صورت رد شدن معافیت سرپرست مادر ، چه اقدامی می‌توان انجام داد؟

احتمالا پس از برگزاری جلسات کمیسیون و انجام تحقیقات از سوی سازمان نظام وظیفه، موارد معافیت پسر سرپرست خانواده رد شود. دلیل رد معافیت از سوی مسئول کمیسیون کفالت اعلام خواهد شد و معمولا با توجه به انواع کفالت، دلیل منطقی برای رد معافیت ارائه می‌شود. با این حال، اگر فکر می‌کنید حق با شما است، می‌توانید در زمان رد معافیت پسر سرپرست خانواده، به رای کمیسیون اعتراض کنید تا پرونده به شورای عالی منتقل شود.

در این صورت، شرایط و شخص مورد بررسی قرار می‌گیرد و در صورت تایید رای، صادر می‌شود؛ در غیر این صورت امکان اعتراض دیگر وجود ندارد. به یاد داشته باشید که اگر احساس می‌کنید ناداوری‌ شده‌ است، می‌توانید به دیوان عدالت اداری شکایت کنید تا پرونده شما بررسی شود. دیوان عدالت اداری مرجع قانونی برای رسیدگی به شکایات مردم از ارگان‌ها و سازمان‌های دولتی و نظامی است. برای  مشاوره معافیت کفالت سربازی می‌توانید با کارشناسان مجموعه ایران تحصیل نیز در ارتباط باشید.

مدت زمان صدور کارت معافیت سرپرست مادر چقدر است؟

مدت صدور کارت معافیت کفالت مادر پس از طی تمامی مراحل، که حداقل ۲ ماه و به‌طور میانگین ۴ ماه زمان می‌برد، هزینه صدور کارت پایان خدمت در همان سازمان نظام وظیفه پرداخت خواهد شد. پس از این مرحله، طبق روال مرسوم، در بازه زمانی ۲۰ تا ۴۰ روز کاری زمان می‌برد تا کارت معافیت توسط پست به درب منزل ارسال شود. توجه داشته باشید که تمامی مدارکی که توسط نیروی انتظامی صادر می‌شود، تنها از طریق اداره پست ارسال خواهد شد، پس هر گونه روش دیگری در دریافت مدارک جنبه قانونی ندارد.

برای دانلود فایل PDF مقاله معافیت نان آور خانواده کلیک نمایید.